Kikongo
From Wikipedia
Kikongo | |
---|---|
Ndambu | Afelika ya Kati |
Ndinga ya leta | Kongo-Kinsasa, Angola |
Batubi | 10 000 000 |
Bisono | Kilatini |
Kode ya ISO 639-3 | kon - kikongo kng - kintandu kwy - kindibu ldi - kiladi |
Kikongo kele kimvuka ya bandinga ya kibantu na Afelika ya Kati.
[edit] Bandinga ya kikongo
Bandinga ya kikongo kele:
- H11 Kibembe
- H12 Kihangala
- H112 Kikamba na Kidondo
- H12 Kivili
- H13 Kikunyi
- H131 Kifuma
- H14 Kindingi
- H15 Kimboka
- H16 Kikongo
- H16a Kikongo ya sudi: Kisikongo, Kimboma, Kisongo, Kisolongo
- H16b Kikongo ya kati: Kisundi, Kimazinga, Kimanyanga
- H16c Kiyombe
- H16d Kikongo ya lumonso: Kiwoyo, Kibinda (to Kifyoti), Kikakongo, Kikako
- H16e Kibwende
- H16f Kiladi (to Kilari)
- H16g Kikongo ya lunene: Kisantu, Kintandu
- H16h Kikongo ya sudi-lunene: Kindibu, Kinkanu, Kizombo, Kimbata, Kipende
- Bandinga ya mpa
- H10a Kituba ya Kongo-Kinsasa to Kikongo ya leta
- H10b Kituba ya Kongo-Braza to Munukutuba
- H10c Kikongo ya Kuba to Habla Congo
[edit] Mpila ya Kusonika
REINO DO KONGO
API | mpila ya kifalanse |
mpila ya kiputugali |
mpila simplifiée |
mpila linguistique |
---|---|---|---|---|
/u/ | ou | u, o | u | u |
/w/ | ou | u, o | w, u | w |
/i/ | i, y | i, e | i | i |
/j/ | y, i | i | y, i | y |
/e/ | é | e | e | e |
/k/ | k, c, q | k, c, q | k | k |
/g/ | g, gu | g, gu | g | g |
/s/ | s, ss | s, ss | s | s |
/z/ | z, s | z, s | z | z |
/tʃ/ | tch | tch | tc | c |
/ʒ/ | j | j | j | zh |
/dʒ/ | dj | dj | dj | j |
Mbandu:
- mpila ya kifalanse: Ouigi, Kouilou, Mouanda, ngué, nioka, Kinchasa, Tchouapa
- mpila ya kiputugali: Uíge, Kuilo, Moanda, ngue, nioka, Quinchasa, Tchoapa
- mpila simplifiée: Wigi, Kuilu, Muanda, nge, nioka, Kincasa, Tcuapa
- mpila linguistique: Wigi, Kwilu, Mwanda, nge, nyoka, Kinshasa, Cwapa
[edit] Bisina ya mukanda
- Maho, Jouni Filip: A referential classification of the Bantu languages: Keeping Guthrie's system updated. 2006. [1]
- Mufwene, Salikoko: Kitúba na Thomason, Sarah: Contact Languages, a wider perspective. Amsterdam/Philadelphia, John Benjamins Publishing Company, 1997.
- Ngalasso, Mwatha Musanji: État des langues et langues de l'État au Zaïre. Politique Africaine. 1986.
- Swartenbroeckx, Pierre: Dictionnaire kikongo et kituba - français. Bandundu, CEEBA, 1973.
- http://www.nekongo.org/akongo/ resources en kikongo sur site en français (anciens livres en pdf).